In deze leergang bekwaam je je in visieontwikkeling als creatief onderzoeksproces. Aan de hand van de klassieke ideeënleer en de hedendaagse, praktische vertaling daarvan leer je hoe je ideeën zichtbaar maakt en verwoordt.
De leergang bestaat uit zeven modules van drie dagdelen gedurende een jaar en een slotdag. De groep bestaat uit minimaal 6 en maximaal 12 personen.
Onderzoek
Formuleer een idee en het leven krijgt richting. Een idee, een visie, biedt overzicht. Daar is zelfonderzoek voor nodig: daarin ontdek je welke principes je de weg wijzen, wat je wilt bereiken en wat daarvoor nodig is.
Voor de klassieken was het goede leven niet alleen een persoonlijk, maar ook een maatschappelijk ideaal. Ze verbonden het met het begrip voortreffelijkheid of meesterschap. Plato en Aristoteles hebben dit uitgewerkt in de leer van de kardinale deugden: maat, moed, verstand en rechtvaardigheid.
Leiderschap
Goed onderbouwde en evenwichtige besluiten die lang meegaan, vereisen een overtuigende visie. Visieontwikkeling is het talent van de leider. In deze leergang geef je met behulp van de ideeënleer en de werkvorm van de eidoskoop gestalte aan de morele dimensie van persoonlijk leiderschap.
Eidoskoop
In een eidoskoop (eidos = idee; skoop = kijken) analyseer je tien aspecten van een kwestie, verdeeld over vier niveaus van onderzoek: ervaring, houding, speelveld en vorm of visie.
Eerst breng je de kwestie in kaart en formuleer je de vraag waar het om draait. Daarmee geef je inhoud aan de onderste vier kralen. Dit is het leerstuk van de vier oorzaken.
Daarna onderzoek je verschillende houdingen of gevoelens van waaruit je naar de kwestie kijkt: buik, hart en hoofd. Dit is het leerstuk van de driedeling van de ziel, dat raakt aan de leer van de kardinale deugden.
Vervolgens bepaal je twee polen: het speelveld van krachten, belangen en mogelijke denkrichtingen. Dit is het leerstuk van de dialectiek, these en antithese.
Tot slot spreek je de verbeelding aan en formuleer je de uiteindelijke maatstaf, de synthese. Dat kan een analytische of strategische volzin zijn, maar ook een metafoor, een beeld, een verhaal of een orakel.
Dit is de ideeënleer. Samen geven deze tien stappen een beeld van de kern van de kwestie. Dat is het idee: je visie.
Theorie
• Socrates, Plato en de ideeënleer
• Klassieke en hedendaagse denkers
• Filosofie in bedrijf: dialectische analyse van actuele thema’s
• Eidoskoop: structuur en achtergronden
• Kunst en verbeelding: mythologie, literatuur, muziek, poëzie
Praktijk
• Socratische vaaardigheden
• Oefeningen in retorica, dialectica, grammatica en ethica
• Eidoskoop: techniek en vaardigheden
• Verbeeldingskracht en beeldtaal
• Integratie van de disciplines
Afronding
• Meesterproef